Fluori dhe rendesia e tij

Çfare eshte Fluori?

Fluori eshte nje mineral qe gjendet ne menyre natyrale ne ushqimin dhe ujin qe ne konsumojme.Ai gjendet gjithashtu ne sasi me te koncentruara ne pastat e dhembeve dhe shplaresit e gojes .Dhembet i nenshtrohen cdo dite procesit te reminarilizimit dhe demineralizimit,procese gjate te cilave mineralet shtohen dhe largohen nga smalti i dhembit.Fluori,calciumi dhe fosfatet qe gjenden ne ushqime ridepozitohen ne siperfaqen e smaltit duke bere remineralizimin e tij ndersa higjena jo e mire ,depozitimi i pllakes bakteriale dhe sasia e larte e sheqerit bejne qe ne goje te krijohet nje mjedis acid i cili con ne humbjen e fluorit dhe mineraleve te tjera nga smalit i dhembit e per pasoje ndodh demineralizimi.Kur procesi i demineralizimit eshte me i madh sesa remineralizimi kemi prishjen e dhembeve dhe zhvillimi i proceseve karioze.

Fluori i ben dhembet me rezistente ndaj kariesin dhe ben mjekimin e tij ne fazat mikroskopike.Ne femijet nen 6 vjec ai merr pjese ne zhvillimin e dhembeve te perhershem duke i bere ata me rezistente .

Kur duhet te merret fluori?

Fluori eshte i rendesishem per femijet nga 6 muajsh deri ne 16 vjec,kohe gjate te ciles dalin dhembet e qumeshtit dhe me pas ata te perhershem.Por ne studimet e fundit ai eshte i rendesishem edhe ne adult.Perdorimi i nje diete te pasur ushqimore si dhe ujit te mineralizuar ploteson nevojat ditore per fluor.Suplementet me fluor , ne forme topikale apo sistemike behen vetem ne rastet kur pacientet kane nje risk te lart per karies:

  • Pacient me higjene te dobet
  • çrregullime te te ushqyerit

  • pacientet qe jane duke kryer trajtim ortodontik dhe kane higjen te dobet

  • ekspozimi i rrenjes se dhembit si pasoje e terheqjes se gingivave (paradontopati)

  • rrenie te sasise se peshtymes,e per pasoje goje e thate

  • defekte te smaltit

  • diete ushqimore te varfer.

  • perdorim te madh te medikamenteve ,alkoolit dhe drograve

Fluori topikal aplikohet direkte ne siperfaqen e smaltit te dhembve.Ketu mund te  permendim pasten e dhembeve dhe shplaresit e gojes me permbajtje fluori si dhe trajtimet me fluor qe behen ne klinike.

Fluori sistemik perfshin fluorin qe merret nga goja ne formen e tabletave apo ne ujin e pishem.

Trajtimi me fluor ne klinike

Trajtimi me fluor ne klinike behet per pak minuta.Fluori profesional qe perdoret ne klinike mund te jete ne forme xheli ose ne forme te lengeshme,dhe ka nje perqindje me te larte fluori ne perberje ne krahasim me pastat apo shplaresit e gojes.Ai aplikohet me nje furce ose pambuk ne siperfaqen e dhembit.Pas aplikimit te tij ju kerkohet te mos shplani gojen  per rreth 30 min ne menyre qe dhembi te absorboj fluorin e aplikuar.Ne varesi te situates se gojes suaj ,mund tju kerkohet perseritja e procedures cdo 3,6 ose 12 muaj.Ne raste me te avancuara mund tju jepet fluor me tableta ,shplares goje me fluor  dhe antibakterial.

Cilat jane risqet e mbidozimit me fluor?

Fluori ne sasi te madhe mund te jete toksik per organizmin.Gjithashtu marja e fluorit mbi normen con ne krijimin e defekteve ne smaltin e dhembeve (fluorisis) qe mund te te lehta e deri ne forma me te renda.

Prandaj eshte e rendesishme qe prinderit te kontrollojne femijete e vegjel,vecanerisht ata nen 6vjec;

  • Mbajtja e produkteve me permbajtje Fluori larg femijeve

  • Shmangni perdorimin e pastava te dhembeve me shije te ndryshme pasi femijet kane tendence ti kapercejne e jo ti peshtyjne

  • Mos perdorni suplemente te fluorit pa konsulten me mjekun apo dentistin tuaj

  • Perdorni nje diete ushqimore te shendeteshme

  • Kontrolloni etiketat e ujit te pijeshem ku sasi e fluorit duhet te varjoj nga 0,5-1,1 mg/L

  •  Sasi e pastes e nevojshme per femijet eshte jo me shume se nje kokerr bizele